Τετάρτη 31 Δεκεμβρίου 2014

Ασκήσεις Επανάληψης



Το μόνο πράγμα που μπορεί να με κάνει να χάσω την ψυχραιμία μου, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, είναι το φαγητό. Και αυτό, γιατί έχω μέσα μου κάποιες ευαίσθητες χορδές που για να κουρδιστούν χρειάζονται ένα πολύ ειδικό κλειδί, με μια πολύ ειδική χάραξη, που δεν βρίσκεται κρυμμένο σε κανένα μυστικό βιβλίο ούτε αποτελεί κομμάτι της γνώσης της χαμένης βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας. Στην καθημερινότητα το λέμε απλά, γεύση. Αλλά γεύση δεν υπάρχει μόνο στο φαγητό. Υπάρχει και στην ζωή. Και το φαγητό είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ζωή, αλλά όχι επειδή ο οργανισμός μας χρειάζεται τροφή για να παραμείνει σε λειτουργία. Στην ουσία, η σχέση της τροφής με την ζωή ξεκινάει ακριβώς μετά από εκείνο το σημείο.


Σε όλα τα άλλα, τα δυο αυτά μοιάζουν τόσο πολύ που αν το καλοσκεφτούμε, αν ξέρεις να τρώς καλά, ξέρεις και να ζείς καλά. Δεν νομίζω πως υπάρχει άνθρωπος που δεν αποζητά μια καλή ζωή. Πόσοι όμως ξέρουν τι θα πεί αυτό; Είναι σαν να λέμε ότι υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να τρώνε καλά, αλλά πόσοι ξέρουν να μαγειρεύουν καλά; Ε, λοιπόν, για να απολαμβάνεις την γεύση δεν χρειάζεται να μπορείς να την δημιουργήσεις. Απλά να την εκτιμάς, και να αφήσεις τον εαυτό σου να καταλάβει ότι η απόλαυση κρύβεται σε πολύ πιο απλά πράγματα από όσο νομίζουν οι περισσότεροι.
Τα πράγματα που μπορούν να δώσουν γεύση στο φαγητό υπάρχουν σε ένα ντουλάπι. Τα πράγματα που μπορούν να δώσουν γεύση στην ζωή υπάρχουν παντού γύρω μας. Αλλά πολλοί επιμένουν να ζούν με όποιο τρόπο βολεύει, η ακόμη χειρότερα, με όποιο τρόπο βολεύει όλους τους άλλους εκτός από τους ίδιους, και αυτό είναι σαν να προσπαθούμε να φάμε σούπα με πιρούνι. Θα πάρεις μια γεύση, αλλά όχι όλα τα υλικά. Βέβαια αν κανείς σε ρωτήσει τι γεύση έχει η ψαρόσουπα, θα πείς ότι ξέρεις. Υπάρχουν και όμως άλλοι που μπορούν να καθίσουν να σου εξηγήσουν το πόσο τρυφερή ήταν η πατάτα την ώρα που την δάγκωναν μαζί με το μαλακό καρότο, και ένοιωθαν τις ίνες του ψαριού να χωρίζονται μία-μία, με το ζουμί να πλημμυρίζει το στόμα και να ενώνει τις γεύσεις όλων αυτών μαζί πρίν κατρακυλήσουν στον ουρανίσκο. Και αν κάτι λείπει, θα το αναγνωρίσουν και θα το αποζητήσουν στην επόμενη μαγειριά.

Ίσως η φράση «τρώω την ζωή με το κουτάλι» να έχει αυτήν ακριβώς την σημασία. Τελικά, δεν αναφέρεται στην ποσότητα που τρώς από την ζωή, αλλά στο ότι είναι μια σούπα που ο μόνος τρόπος για να φαγωθεί είναι ένα κουτάλι. Στην γευσιγνωσία, δεν έχει σημασία μόνο τι θα φάς ή τι θα πιείς. Αν ήταν έτσι, θα υπήρχε μόνο ένα κυλινδρικό γυάλινο σκεύος που θα ήταν διεθνώς γνωστό ως «ποτήρι». Αλλά ευτυχώς, ποτήρια υπάρχουν αναρίθμητα, και το κάθε ένα ταιριάζει με το συγκεκριμένο ποτό. Η ίδια μπύρα, για παράδειγμα έχει άλλη γεύση όταν την πίνεις σε παγωμένο κρίκερ, και άλλη όταν την πίνεις από μπρίκι.

Όταν τα έχει κανείς καλά με το τραπέζι του, σιγά σιγά μαθαίνει να τα έχει καλά και με την ζωή του. Γιατί αν κατανοήσει τους απλούς κανόνες που διέπουν την κουζίνα, δεν χρειάζεται παρά να τους μεταφέρει στην καθημερινότητά του, και τότε αυτό που θα του προσφερθεί στο πιάτο θα είναι το νέκταρ της ζωής. Η μόνη διαφορά που διαχωρίζει το ζείν από το τρώγειν, είναι ότι στο φαγητό η επανάληψη κάποιων πραγμάτων  και η τήρηση των συνταγών και των αναλογιών τους είναι επιτακτική για ένα τέλειο αποτέλεσμα. Στην ζωή όμως όχι. Για αυτό και δεν χρειάζεται να ξέρεις να μαγειρεύεις για να μπορείς να απολαμβάνεις το καλό φαγητό. Στο τραπέζι, όπως και στην ζωή, χρειάζεται ποικιλία, εναλλαγές και αυτοσχεδιασμός. Αν δεν συμβαίνει αυτό, όσοι τρών είναι απλά καλεσμένοι. Αν συμβαίνει, είναι ευτυχισμένοι.

Το να κάνεις κάθε μέρα το ίδιο και το ίδιο πράγμα, το μόνο που μπορεί να σου προσφέρει είναι ρουτίνα, όπως το να τρώς κάθε μέρα κονσέρβα το μόνο που μπορεί να σου προσφέρει είναι σκορβούτο. Η ζωή θέλει χρώμα, και το χρώμα θέλει τόλμη. Δεν γίνονται όλα τα πράγματα σε αυτό τον κόσμο με καφέ Βαν Ντάικ και Σκούρα Σιένα. Νέες απολαύσεις είναι κρυμμένες στις βιτρίνες της συναναστροφής με τους ανθρώπους, στα ψυγεία των βιβλιοθηκών και στην κατσαρόλα μιας ακρογιαλιάς. Άς φάμε, λοιπόν.

Και αν πεινάσατε διαβάζοντας αυτό το κείμενο, είμαι πάρα πολύ ευτυχής. Αρκεί να μην είναι μόνο για φαγητό.

Το μόνο πράγμα που μπορεί να με κάνει να χάσω την ψυχραιμία μου, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, είναι το φαγητό. Και αυτό, γιατί έχω μέσα μου κάποιες ευαίσθητες χορδές που για να κουρδιστούν χρειάζονται ένα πολύ ειδικό κλειδί, με μια πολύ ειδική χάραξη, που δεν βρίσκεται κρυμμένο σε κανένα μυστικό βιβλίο ούτε αποτελεί κομμάτι της γνώσης της χαμένης βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας. Στην καθημερινότητα το λέμε απλά, γεύση. Αλλά γεύση δεν υπάρχει μόνο στο φαγητό. Υπάρχει και στην ζωή. Και το φαγητό είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ζωή, αλλά όχι επειδή ο οργανισμός μας χρειάζεται τροφή για να παραμείνει σε λειτουργία. Στην ουσία, η σχέση της τροφής με την ζωή ξεκινάει ακριβώς μετά από εκείνο το σημείο. Σε όλα τα άλλα, τα δυο αυτά μοιάζουν τόσο πολύ που αν το καλοσκεφτούμε, αν ξέρεις να τρώς καλά, ξέρεις και να ζείς καλά. Δεν νομίζω πως υπάρχει άνθρωπος που δεν αποζητά μια καλή ζωή. Πόσοι όμως ξέρουν τι θα πεί αυτό; Είναι σαν να λέμε ότι υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να τρώνε καλά, αλλά πόσοι ξέρουν να μαγειρεύουν καλά; Ε, λοιπόν, για να απολαμβάνεις την γεύση δεν χρειάζεται να μπορείς να την δημιουργήσεις. Απλά να την εκτιμάς, και να αφήσεις τον εαυτό σου να καταλάβει ότι η απόλαυση κρύβεται σε πολύ πιο απλά πράγματα από όσο νομίζουν οι περισσότεροι. Τα πράγματα που μπορούν να δώσουν γεύση στο φαγητό υπάρχουν σε ένα ντουλάπι. Τα πράγματα που μπορούν να δώσουν γεύση στην ζωή υπάρχουν παντού γύρω μας. Αλλά πολλοί επιμένουν να ζούν με όποιο τρόπο βολεύει, η ακόμη χειρότερα, με όποιο τρόπο βολεύει όλους τους άλλους εκτός από τους ίδιους, και αυτό είναι σαν να προσπαθούμε να φάμε σούπα με πιρούνι. Θα πάρεις μια γεύση, αλλά όχι όλα τα υλικά. Βέβαια αν κανείς σε ρωτήσει τι γεύση έχει η ψαρόσουπα, θα πείς ότι ξέρεις. Υπάρχουν και όμως άλλοι που μπορούν να καθίσουν να σου εξηγήσουν το πόσο τρυφερή ήταν η πατάτα την ώρα που την δάγκωναν μαζί με το μαλακό καρότο, και ένοιωθαν τις ίνες του ψαριού να χωρίζονται μία-μία, με το ζουμί να πλημμυρίζει το στόμα και να ενώνει τις γεύσεις όλων αυτών μαζί πρίν κατρακυλήσουν στον ουρανίσκο. Και αν κάτι λείπει, θα το αναγνωρίσουν και θα το αποζητήσουν στην επόμενη μαγειριά. Ίσως η φράση «τρώω την ζωή με το κουτάλι» να έχει αυτήν ακριβώς την σημασία. Τελικά, δεν αναφέρεται στην ποσότητα που τρώς από την ζωή, αλλά στο ότι είναι μια σούπα που ο μόνος τρόπος για να φαγωθεί είναι ένα κουτάλι. Στην γευσιγνωσία, δεν έχει σημασία μόνο τι θα φάς ή τι θα πιείς. Αν ήταν έτσι, θα υπήρχε μόνο ένα κυλινδρικό γυάλινο σκεύος που θα ήταν διεθνώς γνωστό ως «ποτήρι». Αλλά ευτυχώς, ποτήρια υπάρχουν αναρίθμητα, και το κάθε ένα ταιριάζει με το συγκεκριμένο ποτό. Η ίδια μπύρα, για παράδειγμα έχει άλλη γεύση όταν την πίνεις σε παγωμένο κρίκερ, και άλλη όταν την πίνεις από μπρίκι. Όταν τα έχει κανείς καλά με το τραπέζι του, σιγά σιγά μαθαίνει να τα έχει καλά και με την ζωή του. Γιατί αν κατανοήσει τους απλούς κανόνες που διέπουν την κουζίνα, δεν χρειάζεται παρά να τους μεταφέρει στην καθημερινότητά του, και τότε αυτό που θα του προσφερθεί στο πιάτο θα είναι το νέκταρ της ζωής. Η μόνη διαφορά που διαχωρίζει το ζείν από το τρώγειν, είναι ότι στο φαγητό η επανάληψη κάποιων πραγμάτων  και η τήρηση των συνταγών και των αναλογιών τους είναι επιτακτική για ένα τέλειο αποτέλεσμα. Στην ζωή όμως όχι. Για αυτό και δεν χρειάζεται να ξέρεις να μαγειρεύεις για να μπορείς να απολαμβάνεις το καλό φαγητό. Στο τραπέζι, όπως και στην ζωή, χρειάζεται ποικιλία, εναλλαγές και αυτοσχεδιασμός. Αν δεν συμβαίνει αυτό, όσοι τρών είναι απλά καλεσμένοι. Αν συμβαίνει, είναι ευτυχισμένοι. Το να κάνεις κάθε μέρα το ίδιο και το ίδιο πράγμα, το μόνο που μπορεί να σου προσφέρει είναι ρουτίνα, όπως το να τρώς κάθε μέρα κονσέρβα το μόνο που μπορεί να σου προσφέρει είναι σκορβούτο. Η ζωή θέλει χρώμα, και το χρώμα θέλει τόλμη. Δεν γίνονται όλα τα πράγματα σε αυτό τον κόσμο με καφέ Βαν Ντάικ και Σκούρα Σιένα. Νέες απολαύσεις είναι κρυμμένες στις βιτρίνες της συναναστροφής με τους ανθρώπους, στα ψυγεία των βιβλιοθηκών και στην κατσαρόλα μιας ακρογιαλιάς. Άς φάμε, λοιπόν.  Και αν πεινάσατε διαβάζοντας αυτό το κείμενο, είμαι πάρα πολύ ευτυχής. Αρκεί να μην είναι μόνο για φαγητό.

Δεν υπάρχουν σχόλια :